तरूणांनो ह्रदय सांभाळा !

भारतात २०२१ मध्ये झालेल्या २८ हजारपेक्षा अधिक ह्रदयाची संबंधित मृत्यूंपैकी जवळपास वीस हजार मृत्यू ३० ते ६० वयोगटातील होते. डॉक्टर आणि वैद्यकीय तज्ञांचे मत आहे की, अस्वास्थ्यकर आहार,  बैठी जीवनशैली, उच्च तणाव पातळी आणि जलद गतीने सामाजिक दायित्वे या बाबींचे हृदयाच्या समस्यांमध्ये सर्वात मोठे कारण आहे. आज जागतिक हृदय दिनानिमित्त आणि या अप्रत्याशित आणि तणावपूर्ण काळात निरोगी हृदयावर लक्ष केंद्रित करणे महत्त्वाचे आहे. जागतिक आरोग्य संघटनेने  नोंदवले आहे की, जागतिक स्तरावर हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांमुळे  दरवर्षी १७.९ दशलक्ष लोक मरतात. आज जगाची लोकसंख्या किती असुरक्षित आहे, हे यातून दिसून येते.. भारतात, गेल्या काही वर्षांमध्ये हृदयरुग्णांची संख्या वाढत आहे आणि नॅशनल क्राईम रेकॉर्ड ब्युरो ् ने प्रदान केलेल्या आकडेवारीनुसार २०२१ मध्ये साडेअठ्ठावीस हजार लोकांचा हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यू झाल्याचे समोर आले आहे.खरं तर, अभिनेता सिद्धार्थ शुक्ला आणि गायक केके आणि कॉमेडियन राजू श्रीवास्तव यासारख्या अनेक ख्यातनाम व्यक्तींचा हृदयविकारामुळे मृत्यू झाला. भारत हृदयविकारांशी झगडत आहे आणि आपल्या देशाचे तरुण या आजारामुळे कसे अशक्त झाले आहेत हे ही आकडेवारी दाखवून देत आहे. भारतातील कोरोनरी हृदयरोगाचा प्रादुर्भाव ग्रामीण लोकसंख्येमध्ये १.६ टक्के ते ७.४ टक्के आणि शहरी लोकसंख्येमध्ये एक टक्क्यांवरून तेरा टक्क्यांपर्यंत आहे. जागतिक आरोग्य संघटनेच्या च्या मते, जागतिक स्तरावर, विशेषतः तरुण पिढीतील १७.६ दशलक्ष युवक हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगाशी संबंधित मृत्यूंपैकी किमान एक पंचमांश आकडा भारताचा आहे. राष्ट्रीय गुन्हे अहवाल चा डेटा  मध्ये भारतात ह्रदयामुळे झालेल्या एकूण मृत्यूंमध्ये  हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यूमुखी पडलेल्या पैकी,  वीस हजार च्या जवळपास मृत्यू तरूण वयोगटातील होते. गेल्या काही वर्षांत ४० वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या लोकांमध्ये हृदयविकाराच्या सर्व प्रकरणांपैकी २५ टक्के प्रकरणे दिसून येत आहेत. अस्वास्थ्यकर आहार, बैठी जीवनशैली, धुम्रपान, उच्च प्रदूषण पातळी आणि जलदगती सामाजिक जबाबदऱ्या यांमुळे आपल्या देशातील तरुणांमध्ये हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांचे प्रमाण वाढले आहे. भारतीय पुरुषांमध्ये ५० टक्के हृदयविकाराचे झटके हे ५० वर्षांखालील आणि २५ टक्के भारतीय पुरुषांमध्ये ४० वर्षांखालील हृदयविकाराचे झटके येतात. भारतीय महिलांचा मृत्यूदरही या कारणाने उच्च आहे. अशा जीवनशैलीमुळे सामान्य लोकांच्या खाण्याच्या सवयी बदलल्या आहेत, ज्यामुळे मीठाचा वापर वाढला आहे. त्यांनी यावर जोर दिला की या कारणांमुळे तरुण लोकांमध्ये उच्च रक्तदाब होतो, ज्यांना नंतर कोरोनरी रोग होण्याची शक्यता असते. तरुणांमध्ये हृदयविकार होण्याचे प्रमुख कारण मधुमेह देखील असू शकते, असे डॉक्टरांचे मत आहे.इतर देशांच्या तुलनेत भारतात मधुमेहाचे सर्वाधिक रुग्ण असल्याचे सांगितले जाते. असा अंदाज आहे की २०१९ मध्ये भारतात ७७ दशलक्ष मधुमेही रूग्ण होते. ही संख्या १३४ दशलक्षांपेक्षा जास्त होण्याची शक्यता आहे हृदयविकार टाळता येण्याजोगे आहेत आणि जीवनशैलीतील बदल, आहाराच्या सवयी आणि शारीरिक हालचालींमुळे त्याचे प्रमाण कमी होऊ शकते.हृदयविकार हा देशातील सर्वोच्च मारकांपैकी एक आहे, परंतु चांगली बातमी अशी आहे की हृदयाशी संबंधित अनेक गुंतागुंत बरे होण्यायोग्य आहेत आणि त्यांचे उपचार देशात उपलब्ध आहेत.