इस्रोच्या गगनयानाची पहिली उड्डाण चाचणी यशस्वी

श्रीहरिकोटा – येथून गगनयानचे पहिले चाचणी उड्डाण यशस्वीरीत्या प्रक्षेपित करण्यात आले आहे. गगनयानचे क्रू मॉड्यूल चाचणी अंतर्गत द्रव इंधनावर चालणारे सिंगल स्टेज रॉकेटसह अवकाशात पाठवण्यात आले आहे. टेकऑफनंतर सुमारे एक मिनिटानंतर 12 ते 17 किमी उंचीवर मिशन रद्द करण्याचा आदेश दिला जाईल. या आदेशाने क्रू एस्केप सिस्टम सक्रिय होईल आणि 90 सेकंदात ते क्रू मॉड्यूलपासून वेगळे होईल. यानंतर क्रू मॉड्यूल पृथ्वीवर परत येईल .

पॅराशूटच्या मदतीने क्रू मॉड्यूल निश्चित निर्देशांकानुसार श्रीहरिकोटापासून 10 किमी अंतरावर बंगालच्या उपसागरात उतरेल. जिथे भारतीय नौदलाचे डायव्हिंग टीम आणि जहाजे आगाऊ तैनात केली जातील आणि क्रू मॉड्यूलला पाण्यातून बाहेर काढतील. बंगालच्या उपसागरात क्रू मॉड्युलच्या प्रक्षेपणापासून ते लँडिंगपर्यंत सुमारे 9 मिनिटे लागतील. उड्डाण दरम्यान चाचणी वाहनाचा उच्च सापेक्ष वेग अंदाजे 363 मीटर प्रति सेकंदापर्यंत पोहोचेल.

इस्रोने अमेरिका आणि रशियासारख्या देशांच्या अनुभवातून हे शिकले आहे की मानवयुक्त मोहिमांमध्ये क्रू सुरक्षेला सर्वात जास्त महत्त्व असले पाहिजे. भारताची महत्त्वाकांक्षी मानवी अंतराळ मोहीम गगनयान 2025 मध्ये पृथ्वीपासून 400 किमी वर अंतराळात तीन दिवस घालवेल तेव्हा अंतराळवीर कोणत्याही कारणाने गमावले जाणार नाहीत याची खात्री करण्यासाठी सहा चाचण्यांच्या मालिकेतील ही पहिली चाचणी आहे. ISRO ची ही चाचणी क्रू एस्केप सिस्टम (CES) ची क्षमता आणि कार्यक्षमतेबद्दल तपशीलवार माहिती प्रदान करेल. याशिवाय, कोणत्याही आपत्कालीन परिस्थितीत मिशन मध्यभागी रद्द झाल्यास अंतराळवीरांना अयशस्वी-सुरक्षित वाचविण्याची रणनीती बनविण्यात मदत होईल. गगनयान हे भारताचे पहिले अंतराळ अभियान आहे, ते पुढील वर्षाच्या अखेरीस किंवा 2025 च्या सुरुवातीला पाठवले जाऊ शकते. 2024 मध्ये एक मानवरहित चाचणी उड्डाण होईल, ज्यामध्ये व्योमामित्र रोबोट पाठवला जाईल