राजकारणातील चघळेगिरी

महागाईमुळे आणि विविध समस्सेमुळे एकीकडे देश होरपळून निघत आहे तर दुसरीकडे भाजप आणि हिंदुत्ववादी जहाल व काँग्रेसी विचाराची मवाळ या मुद्यावर तोंडावर बोट ठेऊन आहेत. देशात उडालेल्या विविध आंदोलनाच्या भडक्यात आणि पोलिसी अत्याचारात सामान्य माणुस मारला जातोय. हनुमान चालीसा आणि भोंग्यावरून महाराष्ट्रातले वातावरण गढूळ केले गेले आहे. त्यात ‘योगी आणि भोगी’ हा वाद सुरु केला आहे. असले विषय हाताळणाऱ्या  महाभागांना हे कळले पाहिजे की, भारत ‘धर्मनिरपेक्षता’ देश आहे. मुद्दा हा आहे की, ‘धर्मनिरपेक्षता’ या शब्दाचा अर्थही यांना नीट कळत नाही. वरून चुकीचा अर्थ काढून समाजात द्वेष निर्माण करण्याचे प्रकार देशभरात घडत आहेत. यामुळे देशात धार्मिक उन्माद माजून माणसा- माणसात वैर लावण्याच्या मागे काही संदर्भ असतात. मागच्या वर्षी सरसंघचालक मोहन भागवत यांनी भारतात 130 कोटी हिंदू आहेत असे भंपक पण महत्वपुर्ण विधान केले. भंपक यासाठी की, देशाची लोकसंख्या 130 कोटी आहे. देशात मुस्लिम, जैन, ख्रिश्‍चन, बौद्ध नाहीत का? आणि महत्वपुर्ण यासाठी की, हे हिंदूराष्ट्र होत आहे याचा संकेत देण्यासाठी हे विधान आहे का? दुसरीकडे मोदी आणि शहा हे राजकीय कपटातून कारनामे करताना दिसतात. मुद्दा हा आहे की, भारतीय संविधानाची सुरूवात ही भारताच्या संविधानाच्या उद्देशपत्रीकेपासून सुरू होते. उद्देशपत्रीकेतील पहिले चरण ‘आम्ही भारताचे लोक’ या विधानापासून सुरू होते. असे असताना धर्माच्या, जातीच्या आधारावर चर्चा, दंगे, करणे हा किती मुर्खपणा! संघ, भाजपवादी लोकांनी देशात घातलेला धिंगाना त्याचे कारण, त्याचे परिणाम आणि कर्त्यांचे उद्देश याचा उहापोह करणे क्रमप्राप्त.
राष्ट्रीय स्वयंसंघाचे वरिष्ठ नेते मागच्या वर्षी बरळले होते आणि अधून मधून ते बरळत असतात. ते म्हणतात की, ‘भारतीय संविधानातून धर्मनिरपेक्ष हा शब्द वगळावा अशी त्यांची मागणी. भारतीय संविधानाने व्यक्ती, अभिव्यक्ती स्वातंत्र्य बहाल केल्यामुळे त्यांचा व्यक्त होण्याचा अधिकार ते बजावू शकतात. मात्र धर्मनिरपेक्षता ही पाचीमात्य संकल्पना आहे. ही संकल्पना आपल्याकडे पश्‍चिमेकडून आली आहे असं त्यांचं म्हणणं आणि त्यापुढे जावून ते असे म्हणतात की, या संकल्पनेचे मुळ हे पोपच्या वर्चस्वाला विरोध करण्यामध्ये आहे. आता अशा अज्ञान व्यक्तींना हे सांगावे लागेल की, या देशात साडेतीन हजार वर्षापुर्वी बुद्धकालिन साम्राज्यात गणराज्य होते आणि त्या गणराज्यात ‘धर्मनिरपेक्षता’ होती. तत्कालिन विहारात (विद्यापिठ, ज्ञानपिठ) धर्मनिरपेक्षतेची शिकवण दिली जायची. त्यामुळे धर्मनिरपेक्ष शब्द पाचीमात्य संकल्पना आहे या म्हणण्याला आधार नाही. दुसरा मुद्दा पोपचा. दरम्यानच्या कालखंडात राजसत्ता आणि धर्मसत्ता यांची फारकत झाली हा इतिहास जगजाहीर आहे. हे संघ, भाजप लोकांना माहित नसावे. मुळात धर्मनिरपेक्ष या शब्दाचा अर्थ समजून घेणे आवश्यक आहे. त्याचा अर्थ असा की, धर्मसत्तेत राजसत्तेने हस्तक्षेप करून धर्मसत्तेतील विषमतावादी बाबी दुर करणे होय. उदाहरण द्यायचे झाले तर शबरीमला, शनिमंदिर प्रवेश. या मंदिरामध्ये महिलांना प्रवेश बंदी होती. ही बंदी केली होती धर्मसत्तेने. म्हणजे धर्मसत्ता महिलांना मंदिर प्रवेशाचा अधिकार नाकारते तर दुसरीकडे आपली राजसत्ता महिलांना मंदिर प्रवेश करण्याचा अधिकार कायद्याने बहाल करते. पोलिस संरक्षणात महिला त्या मंदिरात जातात असा सोपा अर्थ धर्मनिरपेक्ष शब्दाचा आहे. याच शब्दावर आपल्या महाराष्ट्राचे माजी गबरू मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी अनेक वेळा राजसत्तेवर धर्मसत्तेचा अंकुश हवा असे बोगस विधाने केले आहेत.
भारतीय संविधानाला धोका आहे अशी चर्चा अधून- मधून  देशभर सुरू असते. संविधान वाचवा असा टाहो देशभर फोडला जातो. संविधानाला धोका कोणापासून आहे हे बोलणारांनी नावानिशी स्पष्ट केले पाहिजे. याचे संक्षिप्त विवेचन फारसे करताना कोणी दिसत नाहीत. काँग्रेस म्हणते की, संविधानाला धोका आहे. गेल्या 70 वर्षात काँग्रेसने संविधानातील कोणत्या बाबीचा परिपुर्ण अंमल केला हे सांगावे. संविधानाने भारतीय नागरिकांना आर्थिक, सामाजिक, राजकीय विकासाचे अभिवचन दिले आहे. मात्र 70 वर्षात किती भारतीय नागरिकांचा सामाजिक, आर्थिक, राजकीय विकास झाला? देशात गरीबी, भुकबळी, बेरोजगारी, विस्कटलेली आरोग्यसेवा, कुपोषण, अत्याचार, शेतकरी आत्महत्या, आर्थिक मंदी, भ्रष्टाचार अशा असंख्य प्रश्‍नांनी देश होरपळत आहे हे वास्तव 70 वर्ष काँग्रेसने लपवून ठेवले आणि ‘गरीबी हटायेंगे’ असा नारा देवून 70 वर्ष लोकांना फसविले. नागरिकांना संविधानाने दिलेल्या अभिवचनाची या धोरणकर्त्यांनी फसवणुक केली आहे. त्यामुळे भाजप आणि काँग्रेस हे ‘नागनाथ आणि सापनाथ’ असेच म्हणावे लागेल. किंबहुना एका नाण्याच्या दोन बाजू.
देशात दंगे घडववण्याचे राजकारण काहीजण करत आहेत. आर्थिक संकट झाकवण्याच्या उद्देशाने देशात हनुमान मंदिर, हनुमान चालीसा, हिजाब, भोंगा याचे राजकारण सुरु आहे. मात्र हे देशाच्या हिताचे नाही हे जनतेने लक्षात घेणे आवश्यक. देशात भयंकर संकटामधल्या वास्तवामध्ये लोक जगत आहेत. त्यात हनुमान चालीसा, हिजाब, भोंगा याचे राजकारण कमी पडले की काय म्हणून ‘योगी आणि भोगी’ विषयाच्या राजकारणाची चघळेगिरी सुरु आहे. हे बिनकामाचे विधाने करणाऱ्यांना आणि धार्मिक ध्रुवीकरण करणाऱ्या विरुद्ध देशद्रोहाचे खटले भरणे आवश्यक. तेव्हा कुठे याला आळा बसू शकतो.